فیلتر شدن سایت ها یکی از مشکلاتی است که بسیاری از صاحبان وب‌سایت‌ها و کاربران اینترنت با آن روبرو هستند. فیلتر شدن سایت ها به معنای این است که دسترسی به آن‌ها از طریق اینترنت محدود یا مسدود شود. فیلتر شدن سایت ها می‌تواند به دلایل مختلفی انجام شود، مانند: محدودیت‌های قانونی یا سیاسی که توسط دولت‌ها یا سازمان‌های بین‌المللی بر روی محتوای وب‌سایت‌ها اعمال می‌شود. محافظه‌کاری یا سانسور که توسط شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اینترنت (ISP) یا مدیران شبکه‌های محلی بر روی محتوای وب‌سایت‌ها اعمال می‌شود. حملات سایبری یا فنی که توسط هکرها یا رقبا بر روی عملکرد وب‌سایت‌ها انجام می‌شود.
فیلتر شدن سایت ها می‌تواند تأثیرات منفی بر روی حقوق بشر، آزادی بیان، دسترسی به اطلاعات، تجارت الکترونیک، آموزش، فرهنگ و هویت ملی داشته باشد؛ بنابراین، لازم است که صاحبان وب‌سایت‌ها و کاربران اینترنت از عوامل و راه‌های فیلتر شدن سایت ها آگاه باشند و راهکارهایی برای جلوگیری یا دورزدن آن پیدا کنند. برای آشنایی با دلایل فیلتر شدن سایت ها با اتم وردپرس همراه باشید.
عوامل فیلتر شدن سایت ها
محدودیت‌های قانونی یا سیاسی
یکی از عوامل اصلی فیلتر شدن سایت ها محدودیت‌های قانونی یا سیاسی است که توسط دولت‌ها یا سازمان‌های بین‌المللی بر روی محتوای وب‌سایت‌ها اعمال می‌شود. این محدودیت‌ها می‌توانند به دلایل مختلفی انجام شوند، از جمله:
- حفظ امنیت ملی، نظم عمومی، اخلاق و مذهب
- مبارزه با تروریسم، جرم و تهدیدات خارجی
- حمایت از حقوق مالکیت فکری، حریم خصوصی و حقوق ناشران
- ترویج منافع اقتصادی، سیاسی یا اجتماعی خود یا متحدان خود
- جلوگیری از انتشار اطلاعات نادرست، توهین‌آمیز یا تحریک‌آمیز
برای اعمال این محدودیت‌ها، دولت‌ها یا سازمان‌های بین‌المللی می‌توانند از روش‌های مختلفی استفاده کنند، از جمله:
- قانون‌گذاری یا اصدار حکم دادگاهی برای ممنوعیت یا محدودکردن دسترسی به وب‌سایت‌های خاص یا محتوای خاص
- فشار یا تهدید بر روی شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اینترنت یا مدیران شبکه‌های محلی برای اجرای محدودیت‌های موردنظر
- ایجاد یا حمایت از سازمان‌های نظارتی یا سانسوری برای بازرسی و ارزیابی محتوای وب‌سایت‌ها و اعمال جرایم یا تنبیهات برای تخلفات
- ایجاد یا حمایت از سازمان‌های مداخله‌ای یا تخریبی برای حمله به وب‌سایت‌ها یا سرورهای آن‌ها و ایجاد اختلال یا خرابی در عملکرد آن‌ها
- ایجاد یا حمایت از سازمان‌های جایگزین یا تبلیغاتی برای ارائه محتوای مطلوب یا مورد تأیید خود به‌جای محتوای نامطلوب یا مورد انتقاد خود
به‌عنوان‌مثال، برخی از کشورهایی که محدودیت‌های قانونی یا سیاسی بر روی محتوای وب‌سایت‌ها اعمال می‌کنند عبارت‌اند از:
- چین: که از یک سیستم پیشرفته و گسترده به نام دیوار آتشین چین (Great Firewall of China) برای فیلترکردن وب‌سایت‌ها و محتوایی که مخالف با ایدئولوژی، سیاست یا منافع حکومت چین است، استفاده می‌کند.
- ایران: که از یک سیستم مرکزی به نام سامانه فیلترینگ ملی (National Filtering System) برای فیلترکردن وب‌سایت‌ها و محتوایی که مخالف باارزش‌ها، اصول یا منافع جمهوری اسلامی ایران است، استفاده می‌کند.
- روسیه: که از یک سازمان به نام روسکومنادزور (Roskomnadzor) برای نظارت بر وب‌سایت ها استفاده می‌کند.
محافظه‌کاری یا سانسور
عامل دیگری که می‌تواند باعث فیلتر شدن سایت ها شود محافظه‌کاری یا سانسور است که توسط شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اینترنت (ISP) یا مدیران شبکه‌های محلی بر روی محتوای وب‌سایت‌ها اعمال می‌شود. این محافظه‌کاری یا سانسور می‌تواند به دلایل مختلفی انجام شود، از جمله:
- رعایت قوانین یا مقررات دولت‌ها یا سازمان‌های بین‌المللی در مورد محتوای وب‌سایت‌ها
- حفظ منافع اقتصادی، سیاسی یا اجتماعی خود یا شرکای خود
- پاسخ به درخواست‌ها یا شکایات کاربران، مشتریان یا سهام‌داران خود
- جلوگیری از رقابت ناعادلانه، تخلفات قراردادی یا اخلال در خدمات خود
- کنترل یا تأثیرگذاری بر روی رفتار، نگرش یا انتخاب‌های کاربران
برای اعمال این محافظه‌کاری یا سانسور، شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اینترنت یا مدیران شبکه‌های محلی می‌توانند از روش‌های مختلفی استفاده کنند، از جمله:
- استفاده از تکنولوژی‌های فیلترینگ یا مسدودکردن برای جلوگیری از دسترسی به وب‌سایت‌ها یا محتوای خاص
- استفاده از تکنولوژی‌های تغییر مسیر یا انتقال برای هدایت کاربران به وب‌سایت‌ها یا محتوای مطلوب یا مورد تأیید خود
- استفاده از تکنولوژی‌های کاهش سرعت یا محدودکردن برای کاهش کیفیت یا تجربه کاربران از وب‌سایت‌ها یا محتوای نامطلوب یا مورد انتقاد خود
- استفاده از تکنولوژی‌های نظارت یا جمع‌آوری برای پایش یا ثبت فعالیت‌ها یا اطلاعات کاربران در وب‌سایت‌ها یا محتوای خاص
- استفاده از تکنولوژی‌های تغییر یا حذف برای تغییر یا حذف بخش‌هایی از محتوای وب‌سایت‌ها یا محتوای خاص
به‌عنوان‌مثال، برخی از شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اینترنت یا مدیران شبکه‌های محلی که محافظه‌کاری یا سانسور بر روی محتوای وب‌سایت‌ها اعمال می‌کنند عبارت‌اند از:
- گوگل: که بر اساس قوانین یا درخواست‌های دولت‌ها یا سازمان‌های بین‌المللی، برخی از نتایج جستجو، خدمات یا محتوای خود را فیلتر، مسدود، تغییر مسیر یا حذف می‌کند.
- فیس‌بوک: که بر اساس قوانین یا درخواست‌های دولت‌ها یا سازمان‌های بین‌المللی، برخی از پست‌ها، صفحات، گروه‌ها یا محتوای خود را فیلتر، مسدود، تغییر مسیر یا حذف می‌کند.
- نتفلیکس: که بر اساس قوانین یا درخواست‌های دولت‌ها یا سازمان‌های بین‌المللی، برخی از فیلم‌ها، سریال‌ها، مستندها یا محتوای خود را فیلتر، مسدود، تغییر مسیر یا حذف می‌کند.
- دانشگاه‌ها، مدارس، کتابخانه‌ها، شرکت‌ها، هتل‌ها، فرودگاه‌ها یا مراکز عمومی: که بر اساس قوانین یا درخواست‌های دولت‌ها یا سازمان‌های بین‌المللی، یا بر اساس منافع یا سیاست‌های خود، برخی از وب‌سایت‌ها یا محتوای خاص را بر روی شبکه‌های محلی خود فیلتر، مسدود، تغییر مسیر یا حذف می‌کنند.
حملات سایبری یا فنی
عامل دیگری که می‌تواند باعث فیلتر شدن سایت ها شود حملات سایبری یا فنی است که توسط هکرها یا رقبا بر روی عملکرد وب‌سایت‌ها یا سرورهای آن‌ها انجام می‌شود. این حملات سایبری یا فنی می‌تواند به دلایل مختلفی انجام شود، از جمله:
- انتقام‌گیری، اعتراض، انتقاد یا شوخی با صاحبان یا کاربران وب‌سایت‌ها
- کسب منافع مالی، اطلاعاتی یا استراتژیک از صاحبان یا کاربران وب‌سایت‌ها
- ایجاد ناموفقیت، خسارت یا اختلال در رقبا یا دشمنان
- اثبات توانایی، مهارت یا هویت خود یا گروه خود
برای انجام این حملات سایبری یا فنی، هکرها یا رقبا می‌توانند از روش‌های مختلفی استفاده کنند، از جمله:
- استفاده از روش‌های نفوذ یا تزریق برای دسترسی به سیستم‌ها، دیتابیس‌ها یا فایل‌های وب‌سایت‌ها یا سرورهای آن‌ها و انجام تغییرات، سرقت، حذف یا افشای اطلاعات
- استفاده از روش‌های انکار سرویس یا توزیع شده انکار سرویس (DoS یا DDoS) برای ارسال تعداد زیادی درخواست یا پیام به وب‌سایت‌ها یا سرورهای آن‌ها و ایجاد ازدحام، کندی یا قطعی در عملکرد آن‌ها
- استفاده از روش‌های میانبرداری یا تقلب برای ایجاد وب‌سایت‌ها یا صفحات مشابه یا مخرب به‌جای وب‌سایت‌ها یا صفحات اصلی و جلب کاربران به آن‌ها و انجام کلاهبرداری، هرزنامه ارسالی، بدافزار انتشار یا جاسوسی
- استفاده از روش‌های تخریب یا تهدید برای ایجاد خرابی، آسیب یا خطر در تجهیزات، نرم‌افزارها یا امنیت وب‌سایت‌ها یا سرورهای آن‌ها و انجام اعمال خشونت‌آمیز، تروریستی یا جنایت‌کارانه
به‌عنوان‌مثال، برخی از وب‌سایت‌هایی که قربانی حملات سایبری یا فنی شده‌اند عبارت‌اند از:
- توییتر: که در سال 2020 توسط یک گروه هکر به نام Crypto For Health مورد حمله قرار گرفت و برخی از حساب های معروف مانند باراک اوباما، جو بایدن، الون ماسک و بیل گیتس برای انجام کلاهبرداری با ارز دیجیتال بیت کوین استفاده شدند.
- ویکی‌پدیا: که در سال 2019 توسط یک حمله DDoS مورد حمله قرار گرفت و دسترسی به آن در برخی از کشورهای اروپا و خاورمیانه مسدود شد.
- سونی: که در سال 2014 توسط یک گروه هکر به نام Guardians of Peace مورد حمله قرار گرفت و برخی از اطلاعات محرمانه، فیلم‌ها، ایمیل ها و اسناد شرکت سونی پیکچرز انترتینمنت به طور عمومی منتشر شدند. این حمله به عنوان انتقام از انتشار فیلم کمدی The Interview که داستان ترور رهبر کره شمالی را روایت می کرد، انجام شد.
راهکارهای جلوگیری یا دورزدن فیلتر شدن سایت ها
فیلتر شدن سایت ها یک مشکل جدی است که می‌تواند بر روی حقوق بشر، آزادی بیان، دسترسی به اطلاعات، تجارت الکترونیک، آموزش، فرهنگ و هویت ملی تأثیر منفی داشته باشد؛ بنابراین، لازم است که صاحبان وب‌سایت‌ها و کاربران اینترنت از راهکارهایی برای جلوگیری یا دورزدن فیلتر شدن سایت ها استفاده کنند. برخی از این راهکارها عبارت‌اند از:
- استفاده از روش‌های حقوقی یا سیاسی برای مبارزه با محدودیت‌های قانونی یا سیاسی بر روی محتوای وب‌سایت‌ها: این روش‌ها می‌توانند شامل اعتراض، شکایت، دادخواست، تحریم، مذاکره یا همکاری با دولت‌ها یا سازمان‌های بین‌المللی باشند.
- استفاده از روش‌های اقتصادی یا اجتماعی برای مبارزه با محافظه‌کاری یا سانسور بر روی محتوای وب‌سایت‌ها: این روش‌ها می‌توانند شامل تشویق، تنبیه، انتخاب، تقاضا، تبلیغ، تحریک یا همکاری با شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اینترنت یا مدیران شبکه‌های محلی باشند.
- استفاده از روش‌های فنی یا تکنولوژیک برای مبارزه با حملات سایبری یا فنی بر روی عملکرد وب‌سایت‌ها یا سرورهای آن‌ها: این روش‌ها می‌توانند شامل امنیت، رمزنگاری، پشتیبانی، به‌روزرسانی، تعمیر، تشخیص، پیگیری یا همکاری با هکرها یا رقبا باشند.
- استفاده از روش‌های مخفی یا موازی برای دورزدن فیلتر شدن سایت ها: این روش‌ها می‌توانند شامل استفاده از ابزارهایی مانند پروکسی، وی‌پی‌ان (VPN)، تور (Tor)، مرورگرهای مبتنی بر شبکه‌های همتا به همتا (P2P)، دامنه‌های موقت یا مخفی، سرویس‌های ایمیل یا پیام‌رسانی، شبکه‌های اجتماعی یا وبلاگ‌های موازی یا مخفی باشند.
به‌عنوان‌مثال، برخی از ابزارهایی که می‌توانند برای دورزدن فیلتر شدن سایت ها مفید باشند عبارت‌اند از:
- سیگنال (Signal): اپلیکیشن سیگنال یک اپلیکیشن پیام‌رسانی امن و رمزنگاری شده است که می‌تواند برای ارسال و دریافت پیام‌ها، تصاویر، فیلم‌ها، صداها، فایل‌ها یا تماس‌های صوتی یا تصویری استفاده شود.
- پی سیفون (Psiphon): که یک ابزار وی‌پی‌ان (VPN) رایگان و متن‌باز است که می‌تواند برای دسترسی به وب‌سایت‌ها یا خدماتی که توسط فیلترینگ، مسدودکردن یا سانسور محدود شده‌اند، استفاده شود.
- زرونت (Zeronet): که یک شبکه همتا به همتا (P2P) متن‌باز است که می‌تواند برای ایجاد و مشارکت در وب‌سایت‌های غیرمتمرکز و بدون سرور استفاده شود.
خلاصه مطلب
فیلتر شدن سایت ها یک پدیده رایج و چالش‌برانگیز است که می‌تواند بر روی حقوق بشر، آزادی بیان، دسترسی به اطلاعات، تجارت الکترونیک، آموزش، فرهنگ و هویت ملی تأثیر منفی داشته باشد. فیلتر شدن سایت ها می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله محدودیت‌های قانونی یا سیاسی، محافظه‌کاری یا سانسور، حملات سایبری یا فنی انجام شود. صاحبان وب‌سایت‌ها و کاربران اینترنت می‌توانند از راهکارهای مختلفی برای جلوگیری یا دورزدن فیلتر شدن سایت ها استفاده کنند. این راهکارها می‌توانند شامل استفاده از روش‌های حقوقی یا سیاسی، اقتصادی یا اجتماعی، فنی یا تکنولوژیک، مخفی یا موازی باشند. امیدوارم که این مقاله برای شما مفید و جالب بوده باشد. برای آشنایی با سایر مقالات آموزشی ما با اتم وردپرس همراه باشید.
